การคิดออกนอกรอบ สามารถทำให้เกิดความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ใหม่ ๆ ได้ ดังจะเห็นได้จากตัวอย่าง การปรับเปลี่ยนกรอบความคิดของประเทศจีนคอมมิวนิสต์ การปรับเปลี่ยนกรอบความคิดของบริษัท เจเนรอล มอเตอร์ส และการปรับเปลี่ยนกรอบความคิดในการสร้างละคร บุพเพสันนิวาส
<!-
Table of Contents
การปรับเปลี่ยนกรอบความคิดของประเทศจีนคอมมิวนิสต์
หลังจากเหมา เจ๋อ ตุง ได้เป็นผู้นำในการปฏิวัติจีนด้วยการเปลี่ยนแปลงการปกครองในระบอบประชาธิปไตย เป็นการปกครองแบบสังคมนิยมคอมมิวนิสต์เมื่อปี ค.ศ.1949 ได้ใช้นโยบายเศรษฐกิจแบบสังคมนิยมคอมนิวนิสต์ ล้มล้างพวกนายทุน เพราะถือว่า นายทุนเป็นศัตรูของการปกครองระบอบคอมมิวนิสต์ เป็นชนชั้นที่เอารัดเอาเปรียบชนชั้นกรรมาชีพ รวมทั้งชาวไร่ชาวนา เป็นผลทำให้ประเทศจีนคอมมิวนิสต์และประชาชนจีนในยุคนั้น มีแต่ความยากจนหรือยากไร้
จนกระทั่งไปสู่ยุคของ เติ้ง เสี่ยว ผิง ได้เป็นผู้นำจีนคอมมิวนิสต์สืบต่อจากเหมา เจ๋อ ตุง ท่านได้ปรับเปลี่ยนกรอบความคิดของลัทธิคอมมิวนิสต์เสียใหม่ โดยยอมรับระบบทุนนิยม ดังคำกล่าวอมตะของท่านที่ว่า “ ไม่ว่า แมวดำหรือแมวขาว หากจับหนูได้ ก็ใช้ได้ ” หลังจากนั้น จีนคอมมิวนิสต์ได้ใช้เศรษฐกิจแบบทุนนิยมประยุกต์เข้ากับระบอบการเมืองการปกครองแบบเผด็จการคอมมิวนิสต์ จึงทำให้เศรษฐกิจจีนโตแบบก้าวกระโดดมาจนกระทั่งทุกวันนี้ จนมีขนาดเศรษฐกิจใหญ่เป็นอันดับสองของโลกอยู่ในปัจจุบัน รองลงมาจากสหรัฐอเมริกาเท่านั้น
นี่แหละคือผลของปรับเปลี่ยนกรอบความคิด ท่านลองคิดดูว่า ถ้าประเทศจีนคอมมิวนิสต์ยังคงยืนยันใช้กรอบความคิดแบบเดิม คือ แบบเหมา เจ๋อ ตุง อยู่ ประเทศจีนคอมมิวนิสต์จะก้าวกระโดดมาถึงจุดทุกวันนี้ได้ไหม
การปรับเปลี่ยนกรอบความคิดของบริษัทเจเนรอล มอเตอร์ส
บริษัท เจเนรอล มอเตอร์ส บริษัทรถยนต์ยักษ์ใหญ่ของอเมริกาเคยเป็นบริษัทรถยนต์ที่ใหญ่สุดในโลกในช่วงก่อนปี พ.ศ.2552 ปัจจุบันเป็นบริษัทรถยนต์ขนาดใหญ่เป็นที่ 3 ของโลก รองลงมาจากบริษัทโฟล์กสวาเกนของเยอรมัน และบริษัท โตโยต้า ของญี่ปุ่น
เมื่อไม่นานมานี้ บริษัท เชพโรเลต เซลส์ (ประเทศไทย) ได้สร้างความตระหนกตกใจแก่ผู้ใช้รถยนต์ยี่ห้อเชฟโรเลตในประเทศไทยไม่น้อย เพราะบริษัท ฯ ประกาศว่า จะปิดโรงงานในประเทศไทย โดยจะทำตลาดในประเทศไทยในปี พ.ศ.2563 เป็นปีสุดท้าย และได้ประกาศขายรถยนต์ในราคาแบบล้างสต็อค
นอกจากนี้ ยังพบว่า นอกจากประกาศปิดโรงงานในประเทศไทยแล้ว ยังประกาศปิดโรงงานในอีกหลายประเทศ โดยบริษัท ฯ ให้เหตุผลว่า ต้องการที่จะมุ่งทำรถยนต์ไฟฟ้าและรถยนต์ไร้คนขับ ซึ่งเป็นทิศทางใหม่ของตลาดรถยนต์ในอนาคตอันใกล้นี้ รวมทั้งต้องการยกเลิกการผลิตรถยนต์พวงมาลัยขวาด้วย
จะเห็นได้ว่า เหตุผลสำคัญที่บริษัท ฯ ประกาศปิดโรงงานในประเทศไทย รวมทั้งโรงงานในอีกหลายประเทศ ก็เพื่อปรับเปลี่ยนทิศทางไปผลิตรถยนต์ไฟฟ้า และรถยนต์ไร้คนขับ เพื่อจะได้เป็นผู้นำหรือไม่เป็นผู่ตามหลังในการผลิตรถยนต์ตามทิศทางใหม่ของตลาดรถยนต์ของโลก
การปรับเปลี่ยนกรอบความคิดของละครยอดฮิต บุพเพสันนิวาส
เมื่อปี พ.ศ.2562 คงไม่มีละครไทยทางทีวี เรื่องใด จะโด่งดังและเป็นที่ชื่นชอบของคนดูเท่ากับละคร เรื่อง บุพเพสันนิวาส จากบทประพันธ์ ของรอมแพง
ละครเรื่องนี้ มิใช่โด่งดังเฉพาะในเมืองไทยเท่านั้น แต่โด่งดังไปยังหลายประเทศ จนกวาดรางวัลทั้งในประเทศและต่างประเทศเป็นจำนวนมาก
ละครเรื่องนี้ ผู้ประพันธ์ได้ปรับเปลี่ยนกรอบความคิด โดยเอาเรื่องราวของคนในยุคปัจจุบัน คือ แม่เกศสุรางค์ ให้ไปเป็น แม่หญิงการะเกศในยุคสมเด็จพระนารายณ์มหาราช ซึ่งเป็นยุครุ่งเรืองของกรุงศรีอยุธยาในการทำมาค้าขายกับต่างประเทศ และได้พบรักกับพ่อหมื่น หลังจากนั้น ก็เล่าเรื่องของคนทั้งสองในเชิงอิงประวัติศาสตร์ จนผู้คนติดกันงอมแงมทั่วประเทศ
ตามละครดังกล่าว ได้แสดงให้ผู้ชมเห็นว่า ในยุคของสมเด็จพระนารายณ์มหาราช พระองค์ทรงต้องการผูกสัมพันธไมตรีกับฝรั่งเศสในยุคของพระเจ้าหลุยส์ที่ 14 เพื่อถ่วงดุลอำนาจกับฮอลันดาหรือเนเธอร์แลนด์ ที่กำลังเรืองอำนาจอยู่ในชวาหรืออินโดนีเซีย ซึ่งนับเป็นการปรับเปลี่ยนกรอบความคิดอย่างหนึ่งของพระองค์ และทำให้เป็นส่วนสำคัญที่ทำให้ประเทศไทยอยู่รอดจากการตกเป็นเมืองขึ้นของชาติตะวันตกมาจนทุกวันนี้
ความจริงละครเรื่องนี้ มิใช่เรื่องแรกของละครไทยที่ได้ปรับเปลี่ยนกรอบความคิดเช่นนี้ ก่อนหน้านี้ก็มีละครไทยอีกหลายเรื่องที่ใช้กรอบความในลักษณะนี้ คือ การจินตนาการสร้างเรื่องในลักษณะของการข้ามชาติปัจจุบันย้อนไปในอดีต แต่ก็คงไม่มีเรื่องใดประสบความสำเร็จในแง่ของการสร้างความนิยมของประชาชนได้มากเท่าเรืองนี้ อาจจะเป็นเพราะมีปัจจัยแวดล้อมอื่น ๆ เข้าเกี่ยวข้อง เช่น การเลือกตัวดาราผู้แสดง การสร้างฉากประกอบ และบทเพลงประกอบละควร เป็นต้น
สรุป
การปรับเปลี่ยนกรอบความคิด สามารถจะทำให้เกิดความคิดสร้างสรรค์ใหม่ ๆ ตามตัวอย่างที่ได้ยกขึ้นมากล่าวข้างต้น ดังนั้น หากท่านทำอะไรแล้ว รู้สึกติดขัด ไม่ประสบความสำเร็จเสียที ผมอยากให้ท่านลองปรับเปลี่ยนกรอบความคิดของท่านเกี่ยวกับเรื่องนั้น ๆ ดู ท่านอาจจะพบแสงสว่างก็ได้ เพราะการที่เราทำบางสิ่งบางอย่างไม่สำเร็จ ทั้ง ๆ ที่เราได้ทุ่มเทความพยายามอย่างเต็มที่แล้ว น่าจะมีอะไรผิดแน่ ๆ
ขอให้โชคดีทุกท่าน นะครับ
ดร.ชาตรี ดิเรกศรี (Dr.Chartri Direksri) เคยรับราชการเป็นนักปกครองในตำแหน่งปลัดอำเภอตรี เมื่อปีพ.ศ.2517 ผ่านการดำรงตำแหน่งนายอำเภอหลายอำเภอ เป็นปลัดจังหวัด และเกษียณอายุราชการในตำแหน่งรองผู้ว่าราชการจังหวัด เมื่อปีพ.ศ.2554 นอกจากนี้ยังเคยเป็นอาจารย์ผู้บรรยายพิเศษ หลักสูตรปริญญาโท คณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง เป็นเวลา 9 ปี
